Kompleksowy przewodnik po ESG: Obowiązki, korzyści i jak raportować zgodnie z CSRD w 2025 roku
W obliczu rosnącej presji związanej z ochroną środowiska, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym, firmy na całym świecie stają przed wyzwaniem wdrożenia strategii ESG. Nowa dyrektywa CSRD wprowadza obowiązkowe standardy raportowania dla przedsiębiorstw w Unii Europejskiej, zmieniając sposób, w jaki firmy podchodzą do zrównoważonego rozwoju. W tym przewodniku znajdziesz szczegółowe informacje na temat ESG, obowiązków wynikających z regulacji oraz praktycznych kroków, które pomogą Twojej organizacji dostosować się do nowych wymogów.
Wprowadzenie do ESG: Nowoczesny fundament biznesu
ESG (Environmental, Social, Governance) to zestaw kryteriów, które pomagają firmom integrować zrównoważony rozwój z codzienną działalnością. Obejmuje ono trzy kluczowe obszary: wpływ działalności na środowisko, relacje społeczne oraz sposób zarządzania organizacją. Jest to odpowiedź na rosnące potrzeby inwestorów, konsumentów i regulatorów, którzy wymagają większej odpowiedzialności w prowadzeniu biznesu.
W kontekście unijnych celów neutralności klimatycznej do 2050 roku, ESG odgrywa kluczową rolę jako narzędzie przyspieszające transformację w kierunku gospodarki niskoemisyjnej. Firmy, które uwzględniają ESG w swoich strategiach, zyskują nie tylko przewagę konkurencyjną, ale także zwiększają swoją atrakcyjność inwestycyjną.
Ewolucja regulacji: Od NFRD do CSRD
Pierwszym krokiem w kierunku regulacji ESG była dyrektywa NFRD (Non-Financial Reporting Directive), która wprowadziła obowiązek raportowania danych niefinansowych dla dużych przedsiębiorstw w Unii Europejskiej. Jednak jej ograniczenia, takie jak brak jednolitych standardów raportowania, sprawiły, że wiele firm interpretowało ją na różne sposoby.
W odpowiedzi na te wyzwania, w 2022 roku wprowadzono dyrektywę CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). CSRD zastępuje NFRD, wprowadzając bardziej szczegółowe wymagania dotyczące raportowania ESG, w tym konieczność przestrzegania standardów ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Ta zmiana ma na celu ujednolicenie raportów i zwiększenie ich przejrzystości.
Dyrektywa CSRD: Obowiązki i harmonogram wdrożenia
Dyrektywa CSRD określa harmonogram, zgodnie z którym firmy będą stopniowo zobowiązywane do raportowania ESG. Obowiązki te będą wdrażane w trzech głównych etapach:
- 2024 rok: Obowiązek raportowania dla jednostek zaufania publicznego, takich jak spółki giełdowe, banki i zakłady ubezpieczeń, które zatrudniają powyżej 500 pracowników i spełniają określone kryteria finansowe (np. suma bilansowa powyżej 20 mln EUR).
- 2025 rok: Włączenie wszystkich dużych spółek, które zatrudniają ponad 250 pracowników i osiągają przychody powyżej 50 mln EUR lub sumę bilansową powyżej 25 mln EUR.
- 2026 rok: Rozszerzenie obowiązku na małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na regulowanym rynku UE, które będą mogły korzystać z uproszczonych standardów ESRS.
Dodatkowo, dyrektywa wymaga, aby wszystkie raporty ESG były poddawane audytowi przez niezależne podmioty, co zwiększa ich wiarygodność i zgodność z obowiązującymi standardami.
Kluczowe elementy raportu ESG według ESRS
Standardy raportowania ESG (ESRS) zostały opracowane przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG). Ich celem jest ujednolicenie procesu raportowania i zwiększenie przejrzystości danych. Kluczowym elementem tych standardów jest zasada podwójnej istotności (double materiality), która wymaga uwzględnienia zarówno wpływu działalności firmy na otoczenie, jak i potencjalnych skutków otoczenia na firmę.
Kategorie ujawnień w raportach ESG
- Środowisko (Environmental):
- Zmiana klimatu (ESRS E1)
- Zanieczyszczenia (ESRS E2)
- Woda i zasoby morskie (ESRS E3)
- Różnorodność biologiczna i ekosystemy (ESRS E4)
- Gospodarka o obiegu zamkniętym (ESRS E5)
- Społeczeństwo (Social):
- Pracownicy organizacji (ESRS S1)
- Pracownicy w łańcuchu wartości (ESRS S2)
- Otoczenie społeczne (ESRS S3)
- Konsumenci i użytkownicy końcowi (ESRS S4)
- Zarządzanie (Governance):
- Etyka biznesu i struktura zarządzania (ESRS G1)
Każda z tych kategorii zawiera szczegółowe wskaźniki, które firmy muszą raportować w swoich sprawozdaniach. Przejrzystość i zgodność z tymi standardami jest kluczowa dla budowania zaufania interesariuszy.
Praktyczne kroki do skutecznego raportowania ESG
Aby efektywnie przygotować się do raportowania ESG, firmy powinny podjąć następujące kroki:
- Przeprowadzenie audytu początkowego:
- Zidentyfikowanie kluczowych wskaźników ESG istotnych dla branży i działalności firmy.
- Ocena obecnych procesów i danych pod kątem zgodności z wymogami CSRD.
- Stworzenie strategii ESG:
- Opracowanie długoterminowych celów w obszarach środowiskowym, społecznym i zarządczym.
- Włączenie strategii ESG do ogólnej strategii biznesowej firmy.
- Gromadzenie danych:
- Wdrożenie systemów do monitorowania i raportowania danych ESG.
- Zapewnienie, że dane są wiarygodne, kompletne i łatwo dostępne.
- Wdrożenie odpowiednich procesów:
- Szkolenie zespołów odpowiedzialnych za ESG.
- Zapewnienie zgodności z wymogami audytu i przygotowanie się na weryfikację raportów przez zewnętrzne podmioty.
Korzyści wynikające z raportowania ESG
Raportowanie ESG przynosi firmom wiele korzyści, takich jak:
- Dostęp do zielonego finansowania: Firmy spełniające standardy ESG mogą korzystać z preferencyjnych warunków finansowania oferowanych przez instytucje wspierające zrównoważony rozwój.
- Budowanie przewagi konkurencyjnej: Transparentność i odpowiedzialność w obszarze ESG zwiększają zaufanie inwestorów, klientów i partnerów biznesowych.
- Oszczędności długoterminowe: Inwestycje w zrównoważone technologie i praktyki prowadzą do obniżenia kosztów operacyjnych i poprawy efektywności.
Jak przygotować firmę na nowe wymagania CSRD?
Przygotowanie do raportowania zgodnego z CSRD wymaga zaangażowania całej organizacji. Kluczowe kroki obejmują:
- Wyznaczenie zespołu ds. ESG:
- Zespół ten będzie odpowiedzialny za koordynację działań związanych z raportowaniem ESG i implementacją strategii zrównoważonego rozwoju.
- Implementacja technologii redukujących emisje:
- Wdrożenie rozwiązań takich jak oświetlenie LED, instalacje fotowoltaiczne czy systemy zarządzania energią.
- Współpraca z ekspertami:
- Firmy takie jak ESCOlight oferują wsparcie w opracowaniu strategii ESG, wdrażaniu technologii i raportowaniu wyników.
Największe wyzwania dla firm w raportowaniu ESG
Wdrożenie raportowania ESG może być wyzwaniem dla wielu firm. Kluczowe trudności to:
- Identyfikacja odpowiednich danych: Określenie, które wskaźniki są istotne dla działalności firmy i zgodne z wymaganiami CSRD.
- Koszty wdrożenia: Inwestycje w systemy monitorowania i raportowania mogą być kosztowne, szczególnie dla MŚP.
- Obowiązkowy audyt: Przygotowanie raportów do weryfikacji przez niezależne podmioty wymaga wysokiej jakości danych i dobrze zorganizowanych procesów wewnętrznych.
Rola ESCOlight w transformacji energetycznej firm
ESCOlight wspiera firmy w realizacji strategii zrównoważonego rozwoju poprzez:
- Redukcję śladu węglowego: Wdrażanie technologii odnawialnych źródeł energii i innych rozwiązań redukujących emisje.
- Model finansowy ESCO: Realizacja inwestycji w zrównoważone technologie bez nakładów kapitałowych dzięki modelowi abonamentowemu.
- Dostarczenie zielonej energii: Zapewnienie firmom dostępu do odnawialnych źródeł energii jako elementu strategii ESG.
Przyszłość ESG: Co nas czeka po 2026 roku?
Po 2026 roku można spodziewać się dalszego rozszerzenia standardów raportowania ESG i ich wpływu na globalne modele biznesowe. ESG stanie się integralną częścią strategii każdej organizacji, wpływając na decyzje inwestorów, konsumentów i regulatorów.
Zrównoważony rozwój to nie tylko obowiązek, ale także szansa na budowanie trwałej wartości i przewagi konkurencyjnej na dynamicznie zmieniającym się rynku.
—
Artykuł sponsorowany